Gabrielzaal

GABRIEL ZAAL

P.J.C. Gabriel, Vroege Morgen, olieverf/ doek 30 x 47 cm Taco Mesdagcollectie
Groninger Museum


Wanneer je deze zaal vergelijkt met andere zalen in het Webmuseum is het duidelijk: P.J.C. Gabriel (roepnaam Constan) heeft onmiskenbaar invloed gehad op zijn leerlingen en zijn vrienden, zoals Geesje en Taco Mesdag en Jacob Ritsema. Maar net zo onmiskenbaar heeft hij ze vrij gelaten in hun ontwikkeling. Dat is zichtbaar wanneer je een grote doorsnede door zijn oeuvre bij elkaar ziet, zoals in deze zaal. Het werk is gevarieerd, met veel topstukken. Maar nergens een heidegezicht wat Taco nageschilderd zou kunnen hebben. Met Geesje zijn er meer raakvlakken: een viskaar, molens, roeibootjes aan de plas, bloemen. Maar geen verwarring mogelijk tussen leraar en leerling. En ook Jacob heeft het van de meester geleerd, maar hoe anders heeft hij de lessen uitgewerkt ! Wat ze bij Gabriel hebben kunnen oppikken is liefde en oog voor de vrije natuur, rake uitbeelding van de stemming van het moment.		Het schilderij Vroege Morgen hing in 1898 nog bij Gabriel "in den salon,onbegrijpelijk van zo'n chef d'oeuvre", volgens een interview in de krant . Dat moet Taco Mesdag ook gedacht hebben. Hij heeft het meteen van zijn buurman gekocht. Later heeft zijn vrouw Geesje Mesdag-van Calcar het met nog 86 andere werken aan het Groninger Museum geschonken. Naast schilderijen zijn er in deze zaal ook een tiental tekeningen opgenomen. Het papier waarop Gabriel placht te tekenen heeft sterk geleden onder bruinverkleuring. Sommige tekeningen vertonen afbrokkeling langs de randen. Een enkele maal lijkt dat te wijten te zijn aan onzorgvuldige ophanging met punaisen in het verleden. Maar de werken zijn te mooi om af te zien van plaatsing.

P.J.C. Gabriel Dal in ochtendzon Olieverf op paneel 18 x 23,5 cm, 1848 Particuliere collectie
Dit gezicht op een dal door de 20-jarige Constan Gabriel laat nog duidelijk de invloed zien van zijn vroegere leermeester B.C. Koekkoek in Kleef, een briljant vertegenwoordiger van de Romantische stijl, die graag het Duitse Rijndal afbeeldde. Het paneeltje is gesigneerd P.J.C. Gabriel 1848, en is vermoedelijk het oudste nu nog bestaande schilderij van Gabriel. Van oudere zijn alleen vermeldingen bekend.

P.J.C. Gabriel Rivierlandschap bij ondergaande zon Olieverf op paneel, 11,5 x 21 cm Collectie Singer Laren
		P.J.C. Gabriel Bomen aan het moeras Olieverf marouflé 14,7 x 28 cm Particuliere collectie
		Het is een studie, gezien de globale weergave van het landschap, en de punaisegaatjes in de hoekpunten. Het lijkt sterk op "Landschap met water" uit omstreeks 1884 met vrijwel dezelfde afmetingen.
P.J.C. Gabriel Ophaalbrug in buiïg weer Olieverf op doek 19,3 x 29,7 (1860) Collectie Kunsthandel R. Polak
	P.J.C. Gabriel Polder bij Kampen Aquarel 34,8 x 58,8 cm Taco Mesdagcollectie Groninger Museum

P.J.C. Gabriel In Groenendaal Olieverf op doek 39 x 62,5 cm Collectie Museum Mesdag
	P.J.C. Gabriel Boerderij Olieverf op doek 50 x 31,5 cm Voorheen collectie Mark Smit Kunsthandel bv
P.J.C. Gabriel Boerderij in Oosterbeek Olieverf op doek 39,5 x 62 cm Collectie Kunsthandel R. Polak Titel zie leesstuk Oosterbeek of La Hulpe
		P.J.C. Gabriel La Hulpe bij Brussel Aquarel 55,4 x 77,2 cm Taco Mesdagcollectie Groninger Museum Titel zie leesstuk Oosterbeek of La Hulpe

	P.J.C. Gabriel En plein air Olieverf op doek Collectie Teylers Museum
P.J.C. Gabriel Visser op poldersloot Olieverf op doek 55 x 39 cm Particuliere collectie (voorheen coll. Simonis&Buunk Ede)
P.J.C. Gabriel Polder bij Kortenhoef Olieverf op doek 55 x 38 cm Taco Mesdagcollectie Groninger Museum Het thema viskaar was ook geliefd bij Jacob Ritsema en Geesje Mesdag-van Calcar.

P.J.C. Gabriel Ringsloot Zwart krijt 36 x 50 cm Particuliere col lectie

P.J.C. Gabriel Polderlandschap Boven elkaar: olieverf op doek resp. zwart krijt 55 x 38 cm resp. 54,3 x 37 cm Collectie Groninger Museum Voorbeeld van een 1 op 1 uitwerking in zowel afmeting als afbeelding

	P J.C. Gabriel Eendenmanden Zwart krtijt op papier, 50 x 36 cm Particuliere collectie Gabriel heeft deze schets gebruikt voor een detail van zijn schilderij Eendennesten (Coll. Rijksmuseum).

P.J.C. Gabriel, Waterkant Krijttekening, 490 x 360 mm Collectie Singer Laren
		P.J.C. Gabriel, Slootje Zwart krijt, wit gehoogd, 324 x 559 mm Collectie Singer Laren
P.J.C. Gabriel, Kerk Zwart krijt, 487 x 327 mm Collectie Singer Laren

P.J.C. Gabriel, Broeksloot, 1 nov 1886 Krijt, houtskool, wit gehoogd, 345 x 264 mm Collectie Singer Laren zie leesstuk Oosterbeek of La Hulpe
		P.J.C. Gabriel Il vient de loin Olieverf op doek 67 x 100 cm Collectie Kröller-Müller Museum Geschilderd naar tekening Te Broeksloot, zie leesstuk Oosterbeek of La Hulpe
P.J.C. Gabriel Poldersloot met schuitenhuis Olieverf op doek 28,9 x 46,4 cm Collectie Simonis & Buunk Ede
		P.J.C. Gabriel Visser in de vroege ochtend Olieverf op doek 30,2 x 47 cm Collectie Simonis & Buunk Ede
P.J.C. Gabriel Een vaart bij Kortenhoef Olieverf op doek 52,2 x 83 cm Collectie Museum Mesdag


P.J.C. Gabriel Viooltjes Olieverf op paneel 27 x 17,3 cm Collectie Mark Smit Kunsthandel bv		P.J.C. Gabriel Gele en roze rozen Olieverf op doek 58,5 x 44,5 cm Collectie Museum Mesdag
	P.J.C. Gabriel Schaapskooien met schapen Zwart krijt en witte verf, 325 x 478 mm Collectie Singer Laren
P.J.C. Gabriel Zandweg met trein Krijt 35 x 51 cm Particuliere collectie
		P.J.C. Gabriel Zandweg met bomen Krijt 34,5 x 49 cm Particuliere collectie
P.J.C. Gabriel Standerdmolen aan zandweg Krijt 34,5 x 49,5 cm Particuliere collectie
		P.J.C. Gabriel Standermolen Olieverf op doek 38 x 67 cm Collectie Groniniger Museum
P.J.C. Gabriel Landschap bij Overschie in de winter Olieverf op doek 76 x 102 cm Collectie Mark Smit Kunsthandel bv
		P.J.C. Gabriel Proosdijer molen aan de Winkel Aquarel 36,1 x 53,3 cm Collectie Simonis & Buunk Ede
P.J.C. Gabriel Watermolen in de polder "Leidsche Dam" Olieverf op doek 66,8 x 100 cm Collectie Dordrechts Museum

		Zie ook in het Webmuseum - een geïllustreerde levensbeschrijving van P.J.C. Gabriel - een studie naar de schilderlocatie van enkele verwante werken van Gabriel - de juiste voor- en achternaam van de schilder - werk van Jacob Ritsema - Kortenhoefs werk van Geesje Mesdag-van Calcar
Rob en Winky Vetter 15 december 2008, 15 jan, 1 sep 2009, 15 dec 2010, 1 nov 2012 www.mesdagvancalcar.nl		Met dank aan de particuliere eigenaren, de familie Gabriel en aan de bij de foto's vermelde musea en kunsthandels voor het belangeloos beschikbaar gestelde beeldmateriaal.