DE HISTORISCHE
TACO MESDAGZALEN |

Groninger Museum in 1903, nu Natuurmuseum
|
Op 18 februari 1903 was het groot feest in de stad Groningen. Het gebouw
van het Groninger Museum, nog geen tien jaar oud, werd met een nieuwe
vleugel, rechts van de ingang, uitgebreid. Tegelijk met de opening van
deze vleugel werd in het "oude" gedeelte, links op de verdieping,
een zaal met schilderijen geopend. Deze kunstwerken waren aan het museum
geschonken door de schilderes Geesje Mesdag van Calcar, de weduwe
van de kort daarvoor overleden schilder Taco Mesdag. Het echtpaar, afkomstig
uit Groningen, had zijn plaats gevonden in de kring van Haagse schilders,
en had een mooie collectie schilderijen, en aquarellen van tijdgenoten
opgebouwd. Een gedeelte hiervan was nu aan het Groninger Museum overgedragen
en opgehangen in de zaal die in het vervolg "zaal Taco Mesdag"
zou heten.
De kranten kwamen woorden tekort om deze geste en de vormgeving ervan
te prijzen. Groningen had nu een echt kunstmuseum.
Een assemblage van passages uit de pers van 18 en 19 februari1903:
|
GRONINGEN, 18 Februari. Zoals reeds met een enkel woord gemeld, had hedenmiddag
om 2 uur, uitsluitend voor genoodigden, in de zaal-Taco Mesdag, de plechtige
heropening van het Groningsch Museum plaats. Onder de aanwezigen merkten
wij op: mr. C.C. Geertsema, commissaris der Koningin in deze provincie,
jhr.mr. E.Tj. van Starkenborg, burgemeester dezer gemeente, wethouders,
leden van den raad, jhr. mr. J.Ae.A. van Panhuijs, de beschermheer van
het museum het bestuur van het departement Groningen van het Nut enz.
De voorzitter der commisie van administratie van het museum, mr. J.A.
Tellegen, heette de aanwezigen hartelijk welkom.
Rest ons aldus ging spr. voort een woord van innigen dank
aan mevrouw Mesdag van Calcar, die ons verleden jaar verraste door
het aanbod om een zaal in te richten op eigen kosten en daar allerlei
kostbaarheden te plaatsen, onder voorwaarde dat deze zaal de naam zal
dragen van haar overleden echtgenoot.
|

Noordwesthoek van de Taco Mesdag Schilderijenzaal
|

Doorkijkje naar de Taco Mesdag Aquarellenzaal
|
....voor de opoffering die zij zich heeft getroost door de kunst die haar
lief is, hier neer te hangen en zichzelf het genot te ontzeggen, een woord
van erkentelijkheid ongetwijfeld uit naam van Groningens ingezetenen.
Tenslotte wenschte spr. den conservator mr. J.A. Feith geluk met deze
dag, die voor hem een ware feestdag moest zijn. Hij toch heeft het initiatief
indertijd genomen, hij heeft het geheele gebouw georganiseerd, thans gereorganiseerd,
en daarvoor tijd noch moeite gespaard.
GRONINGEN, 19 Februari. Groningen is met één slag een
kunstverzameling van betekenis rijk geworden, die de ruime grondslag
is voor een werkelijk schilderijenmuseum.
Er begint hier nieuw leven op het gebied der beeldende kunst te komen.
|
En daar komt nu juist in dezen tijd de koninklijke daad van mevrouw Mesdag
van Calcar, waardoor wij naast de interessante schilderijen van
de schilderes zelf en van haar echtgenoot een aantal doeken van meesters
als de drie Marissen, als Israëls, Mauve, H.W. Mesdag, Bosboom, Alma
Tadema, Gabriel, de Bock, enz., enz. voor altoos in ons midden hebben.
Mevrouw Mesdag heeft dit zaaltje zoo keurig, zoo eenvoudig, zoo artistiek
ingericht, als we in ons land er geen bezitten.
Alle schilderijen hangen naast elkaar in goede harmonie, de een doet geen
kwaad aan de andere.
Links een Italiaansch gobelin boven een oude familie-bank, juist geplaatst
tegenover het magistrale werk van Taco Mesdag, de hunnebedden bij Taarlo,
ongetwijfeld het beste werk van dezen meester. Achterin de zaal de mooie
schouw uit het afgebroken kasteel Hankema te Zuidhorn, links en rechts
daarvan eenige antieke meubels, geheel in de omgeving passend. De schilderijen
boven een eikenhouten lambrizeering tegen een mooi rood fond.
Na gewezen te hebben op al hetgeen de zaal Taco Mesdag bevat en het de
clou van ons museum te hebben genoemd, besloot spr. met te zeggen dat
de naam van mevrouw Mesdag van Calcar en
|

Bustes van Taco en Geesje Mesdag in de Schilderijenzaal
|

Buste van Geesje Mesdag in de Aquarellenzaal
|
die van haar echtgenoot tot in lengte van dagen in dankbare herinnering
zullen blijven voortleven. Vermelden we tenslotte nog even dat mevrouw
Mesdag aan het bestuur van het Museum heeft te kennen gegeven dat zij
in het najaar in Groningen zal terugkomen om een 2de aangrenzende zaal
op haar kosten op gelijke wijze te doen inrichten ten einde daarin een
aantal aquarellen uit de prachtige portefeuille-Taco Mesdag te plaatsen.
Hoewel natuurlijk uitgenodigd, was Geesje Mesdag
kennelijk niet bij de opening aanwezig, want ze ontving een telegram van
het museum met de volgende tekst:
Mevrouw Mesdag van Calcar, Villa Gesina
Scheveningen
De commisie van administratie van het Groningsch Museum betuigt U hare
warme hulde en groote erkentelijkheid om de schitterende kunstverzameling
waarmede U Groningen hebt verrijkt. Tal van Groningens ingezetenen, welke
de verzameling en hare omgeving hebben bewonderd sluiten zich bij deze
betuiging aan.
Tellegen
|
In 1905 moest door een tweede schenking van
Geesje, namelijk van 47 aquarellen, nog een zaal ingericht worden. De naam
"zaal Taco Mesdag", die bij de eerste schenking bedongen was, werd daardoor
minder adequaat. Men is daarom gaan spreken over de Eerste en de Tweede
Taco Mesdagzaal. Voor de duidelijkheid gebruiken we hier liever de woorden
Taco Mesdag-Schilderijenzaal en -Aquarellenzaal. Op verschillende momenten
zijn foto's gemaakt van de beide zalen.
Op de bovenstaande foto's is goed te zien dat er changementen zijn aangebracht,
zowel in de plaatsing van de schilderijen als van de voorwerpen.
|

Zuidzijde van de Aquarellenzaal
|