LEESTAFEL

	De signaturen van Taco en Geesje Mesdag
	Bij de ontdekking van een veelbelovend schilderij ontbrandt in kunsthistorische kringen de discussie over de maker van het ontdekte werk. Is het van de grote meester, van een van zijn leerlingen of van een bekwame imitator? Of is er een begaafde onbekende aan het werk geweest?		Geesje Mesdag-van Calcar, Bonte zomerbloemen
	Taco Mesdag, Fruits et fleurs
			Aan de TU Delft is een methode ontwikkeld die de toeschrijving van een schilderstuk aan zijn maker ondersteunt. Men heeft van een aantal schilders een databank opgesteld waarin veel kenmerken van het werk van deze kunstenaars zijn opgeslagen. Deze eigenschappen worden vergeleken met die van een werk waarvan men de maker wil achterhalen. Er wordt gekeken naar onder andere onderwerp, ouderdom, soort doek en verf, afmetingen, de verwerking van de verf. Ook de signatuur moet nauwkeurig worden bestudeerd, want die kan nagebootst zijn of zelfs gewoon verzonnen.
	Uiteraard wordt zo'n gegevensbestand alleen gewijd aan hooggewaardeerde kunstenaars aan wie men een werk graag toegeschreven ziet, zoals voor Nederland: Rembrandt, Van Gogh, Mondriaan, Appel. Een vergissing kan kostbare consequenties hebben.		Piet Mondriaan, Bos, ca. 1898 - 1900, Gemeentemuseum Den Haag
	Geesje Mesdag-van Calcar, Kerk van Vries		De schilders waaraan het Webmuseum MesdagVanCalcar aandacht besteedt behoren niet tot deze categorie. Toch willen eigenaren graag weten of het werk in hun bezit een "echte" Mesdag is. Belangrijke criteria vormen hier het onderwerp en de signatuur. Daarvoor moeten veel schilderijen zijn bestudeerd. Een goede indruk van de onderwerpen geven, behalve de bij particulieren en in musea enzovoorts aangetroffen werken, de catalogi van tentoonstellingen.
	Taco Mesdag, onderwerpen en signatuur Taco en Geesje Mesdag zonden bijna altijd werk in naar de exposities van Levende Meesters en die bij Pulchri Studio. In beide gevallen valt op dat Taco Mesdag een echte landschapschilder is met een voorkeur voor heidegezichten. Een veelvoorkomend detail vormt het torentje van Vries aan de horizon. Aan zeegezichten waagde hij zich niet. Dat was het terrein van zijn broer H.W., die van het Panorama. Bij vier van de vijf golftafereeltjes die aan Taco Mesdag worden toegeschreven door hun eigenaren klopt de signatuur niet of hij ontbreekt. (Zie het Leesstuk "Taco Mesdag zeeschilder?"). Toch was, ondanks zijn sterke voorkeur voor het landschap, zijn eerste, in 1849 geëxposeerde werk een stilleven: "Een fruitstuk". En uit 1881 dateert het fraaie Fruits et Fleurs, blijkens het gedateerde naamplaatje, waarschijnlijk in een Franstalig buitenland tentoongesteld. Maar daar blijft het bij, zowel wat betreft de titels in de tentoonstellingsliteratuur als de onderwerpen van de werken in particulier bezit.		Taco Mesdag, Avondstemming, voorheen coll. Simonis & Buunk
			Taco Mesdags signatuur is heel karakteristiek: - T. Mesdag, zelden de voornaam voluit, vaak T zonder punt - afhangende schouders van de T - meestal scheve poten aan de M - te hoge poot aan de d - g bijna een q - vaak een punt achter de naam, een streep eronder - soms de toevoeging Kz, zoon van Klaas. Onze schilder was namelijk bepaald niet de enige Taco Mesdag in zijn familie. Een enkele signatuur in lopend schrift is terug te voeren naar de tekenlessen bij Cornelis Buijs, waar de toen vijftienjarige Taco een gekopieerde bewerkelijke tekening signeerde met T. Mesdag 1844. In de tweede kolom van de signaturen herkent u ongetwijfeld de M uit het logo van de site MesdagVanCalcar.
	Geesje Mesdag, onderwerpen en signatuur Het werk van Geesje Mesdag-van Calcar is gevarieerder in de onderwerpkeuze. In de catalogi van Puchri Studio en Levende Meesters komen veel landschappen voor, enkele interieurs en bloemschilderingen. Bij de speurtocht naar haar werk bij particulieren vonden we voornamelijk landschappen. Zelf zag zij zich ook als een landschapschilder. Portretten van haar hand worden in de literatuur niet genoemd. Maar toch: bij een uit Vries afkomstige familie is een ongesigneerd portret aangetroffen dat de overgrootmoeder van de eigenaar voorstelt. Zie in de Puchrizaal "Oma Marchien Luinge". Gezien de omstandigheden moet dat door Geesje Mesdag geschilderd zijn. De kwaliteit van het portret doet betreuren dat dit het enige is.		G. van Calcar, Met de koeien naar huis, gesigneerd met meisjesnaam
			Net zoals bij haar echtgenoot is de signatuur van Geesje Mesdag-van Calcar zeer consequent: - steeds G. Mesdag v(an) Calcar - in handschrift waarmee ze ook brieven ondertekende - de G en de v  vaak zonder punt - van de M twee varianten (zie onder) - parallelle boogjes in G, C en l (en soms zelfs M) - meestal links onderaan, op één of op twee regels - op enkele bloemstukken de afkorting GMvC - bijna nooit een jaartal We kennen maar een schilderij dat Geesje met haar meisjesnaam heeft gesigneerd, G. v. Calcar. Wel al in hetzelfde lopende handschrift.
	Een globale datering valt te maken aan de hand van de vorm van de hoofdletter M. Vóór ongeveer 1900, op het werk uit Vries en een aantal bloemschilderingen, heeft hij een puntige vorm en daarna, op de polderlandschappen uit Kortenhoef, is het een ronde M met een kort ophaaltje. Zie linker- en rechterkolom in de signatuurtabel. Nogal wat werk is niet gesigneerd. Waarschijnlijk deed Geesje het vooral ten behoeve van tentoonstellingen. Ongesigneerd werk dat bij haar familie is aangetroffen wordt op grond van hun verklaring geautoriseerd als gemaakt door Geesje Mesdag-van Calcar.		Geesje Mesdag-van Calcar, Landschap met Kortenhoefse Molen
	VAN CALCAR, Boerderijen aan zandweg (sterk vergeelde vernis)		Keesje van Calcar Verschillende malen hebben wij werk gevonden, landschappen en stillevens, gesigneerd met V(AN) CALCAR, steeds in hoofdletters. Deze zijn afkomstig van een andere schilder Van Calcar, van wie de identiteit nog niet is vastgesteld. Voorlopig noemen wij hem "Keesje" van Calcar. Als u, bezoeker van dit Webmuseum, deze schilder kent zou u ons een groot plezier doen dit te melden.
			Rob en Winky Vetter